De rol van magnesium bij stemmingwisselingen

9 sep. 2024

afbeelding van vrouw met verschillende stemmingen

Stemmingswisselingen zijn een inherent onderdeel van ons leven. Ze zorgen voor variatie en verrijking in onze ervaringen. Deze wisselende stemmingen stimuleren kunst en cultuur, houden ons sociaal scherp en bevorderen creativiteit. Zonder variaties in ons humeur zouden we niet alleen persoonlijk, maar ook op maatschappelijk en economisch vlak stagneren.

Maar stemmingswisselingen kunnen ook leiden tot onbegrip, ongemak, pijn en zelfs ziekte. Dit probleem lijkt steeds groter te worden. Volgens het Trimbos-instituut kampt jaarlijks een kwart van de volwassen Nederlandse bevolking met een depressie^[1]. Daarnaast meldde de Stichting Farmaceutische Kengetallen dat in 2023 maar liefst 1,2 miljoen mensen een antidepressivum bij de apotheek haalden. Naast sociaal-culturele factoren spelen ook fysiologische en biologische componenten een rol bij stemmingsstoornissen. In dit artikel onderzoeken we de rol van magnesium bij stemmingswisselingen.

Stemmingswisselingen bij vrouwen en mannen

Stemmingswisselingen worden vaak geassocieerd met hormonale veranderingen zoals bij menstruatie, zwangerschap en in de overgang. Dit is begrijpelijk, aangezien meer dan de helft van de vrouwen aangeeft tijdens deze periodes meer stemmingswisselingen te ervaren. Maar ook bij mannen spelen hormonen een belangrijke rol in stemming en gedrag. Daarbij is testosteron het meest bekend. Het heeft onder andere invloed op:

Zware stem
Beharing
Stemming

Testosteron beïnvloedt niet alleen de seksuele drang, maar ook de voorliefde voor risico's en agressie. Hoewel vrouwen minder testosteron produceren dan mannen, speelt het ook bij hen een rol in het stimuleren van het libido, zonder het gezonde verstand te beïnvloeden.

Zowel bij mannen als bij vrouwen is er dus een relatie tussen hormonen en stemmingswisselingen. Dit kan problematisch zijn wanneer deze schommelingen leiden tot sociaal ongemak, somberheid of depressie. Vaak wordt er naar suppletie of medicatie gegrepen om dit bij te sturen.

Het aanpakken van hormonale wisselingen in humeur

Er zitten risico’s aan het aanpakken van hormonale stemmingswisselingen. Niet alle hormonen zijn volledig onderzocht en de interactie tussen verschillende hormonen is vaak complex. Een hormoon kan betrokken zijn bij meerdere lichaamsprocessen.

Oxytocine is een goed voorbeeld. Het staat bekend om zijn rol bij het opwekken van gevoelens van binding en genegenheid, vandaar de bijnaam 'knuffelhormoon'. Oxytocine speelt echter ook een rol bij:

Gezichtsherkenning
Aanzet tot barensweeën
Interpretatie van stemmingen bij anderen
Productie van moedermelk

Maar als we ons beperken tot enkel de (stemmingsbepalende) rol bij binding en genegenheid, zien we iets vreemds. Bij dierenproeven bleek extra oxytocine effectief in het versterken van zorggedrag, zoals moederratten die zorgden voor jongen die niet van henzelf waren. Dit leek veelbelovend voor farmaceutische toepassingen. Echter, bij verder onderzoek op mensen bleek het effect minimaal of zelfs averechts^[2]. Sommige proefpersonen werden agressiever en waren minder geneigd tot samenwerking.

Andere belangrijke hormonen

Naast oxytocine zijn er meer hormonen die een rol spelen bij stemmingsstoornissen, zoals:

Serotonine
Dopamine
Cortisol
Oestrogeen

Al deze hormonen hebben meerdere functies en beïnvloeden elkaar wederzijds, wat ingrijpen complex en de bijwerkingen talrijk maakt. Dit betekent niet dat hormoontherapieën altijd vermeden moeten worden. Bij ernstige overgangsklachten bijvoorbeeld, is aangetoond dat hormoontherapie verlichting kan bieden. Het is echter essentieel om deze behandelingen onder deskundige medische begeleiding te volgen en je bewust te zijn van mogelijke bijwerkingen.

Stemmingswisselingen en voeding

De afgelopen jaren is er steeds meer aandacht voor een multidisciplinaire of holistische benadering van de behandeling van stemmingsstoornissen. In de onlangs verschenen nieuwe landelijke richtlijn voor de behandeling van depressie^[3] wordt naast medicatie ook nadrukkelijk gewezen op het belang van psychotherapie. Hoe dit in de praktijk moet worden gerealiseerd gezien de ellenlange wachtlijsten in de geestelijke gezondheidszorg (GGZ), wordt niet vermeld.

Gezonde voeding en voldoende beweging worden ook steeds vaker genoemd als manieren om het humeur te beïnvloeden. Uit een overzichtsartikel van wetenschappelijke studies uit 2023^[4] komt duidelijk naar voren dat:

Er een duidelijke relatie is tussen depressie en ongezond gedrag (weinig bewegen, ongezond eten).
Er groeiend bewijs is dat dieetinterventies bijdragen aan de behandeling van stemmingsstoornissen.
Slechte voeding een trigger is voor het ontstaan van depressie.
Het structureel eten van ongezond voedsel de kans op psychische problemen en klinische depressie verhoogt.

De rol van darmbacteriën

Voor de verwerking en de juiste opname van gezonde voeding hebben we bacteriën nodig. In onze darmen bevinden zich ongeveer 3 miljoen microbiële genen van zo'n 1000 verschillende soorten. Welke soorten en hoeveel daarvan aanwezig zijn, verschilt per individu; hier zou je dan ook kunnen spreken van onze microbiële vingerafdruk.^[5] Dit gegeven maakt medisch onderzoek er niet makkelijker op, ook al omdat de samenstelling van ieders darmmicrobioom voortdurend verandert.

We kunnen echter in algemene zin stellen dat 'slechte' bacteriën, zoals salmonella of staphylococcen, onze stemming negatief beïnvloeden terwijl de 'goede' bacteriën, de probiotica, juist een positieve invloed hebben op onze stemming.

Wat precies voor jou het beste stemmingspositieve dieet is, blijft een kwestie van uitproberen. In ieder geval is er – zoals onder andere uit een groot onderzoek vanuit het Erasmus UMC blijkt – een relatie tussen darmbacteriën en depressie^[6].

Magnesium bij stemmingswisselingen

Uit de tientallen studies die in het laatste decennium zijn uitgevoerd naar de mogelijke rol van magnesium bij depressie komt een positief beeld naar voren^[7]. Ook bij mildere vormen van stemmingswisselingen, zoals die veroorzaakt door menstruatieklachten en stress, blijkt uit onderzoek dat magnesiumsuppletie een positieve invloed kan hebben op stemmingsstoornissen^[8].

Gezien de prominente rol van magnesium bij de aanmaak en het transport van hormonen, evenals de verwerking van voedsel en tal van andere metabolische processen in ons lichaam, is dit een voor de hand liggende conclusie.

Voordelen van magnesiumsuppletie bij stemmingswisselingen

Het zou verstandig zijn als de mogelijke rol van extra magnesium standaard wordt meegenomen bij de behandeling van stemmingswisselingen. Suppletie van magnesium binnen de aanbevolen hoeveelheden wordt gezien als veilig. Het kan preventief werken maar ook als aanvulling op medicatie helpen; al is het maar om eventuele bijwerkingen te verlichten. Let daarbij wel op de mogelijke interactie met medicatie en raadpleeg bij twijfel altijd een bevoegde arts of apotheker.

Vaak wordt magnesium bisglycinaat of magnesium tauraat aanbevolen bij stemmingswisselingen. Deze vormen van magnesium zouden beter in staat zijn om de zogenaamde darm-hersen-as te passeren. Voor mensen die de (fysiologische) oorsprong en aanpak van stemmingsstoornissen voornamelijk in de darmen situeren, zijn magnesium drops ideaal. Deze zijn geschikt voor mensen die geen voorgedoseerde pillen willen gebruiken. De hoeveelheid en het tijdstip van inname kan worden afgestemd op je individuele behoefte, voedsel- en beweegpatroon.

De magnesiumverbinding in magnesium drops is natuurlijk magnesiumchloride, wat bijdraagt aan een goede opname. De natuurlijke oorsprong brengt ook een groot aantal sporenelementen in hele kleine hoeveelheden met zich mee, wat een extra voordeel kan zijn.

Vragen over de suppletie van magnesium bij stemmingswisselingen?

Heb je vragen over welk product van Zechsal geschikt is in jouw geval? Neem gerust contact op! Onze experts adviseren je graag over magnesium bij de behandeling van stemmingswisselingen.