Jaap van Slooten

Artrose, ook wel kraakbeenslijtage genoemd, is een veelvoorkomende chronische aandoening. De kans op het ontwikkelen van artrose neemt toe naarmate je ouder wordt, maar ook een ongezonde leefstijl, zoals overgewicht en te weinig beweging, speelt een rol. In Nederland hebben ongeveer 1,6 miljoen mensen last van artrose, en volgens een onderzoek van de Reumastichting is dit aantal in 2040 ruim 2,5 miljoen^[1]. Wat kan magnesium betekenen bij artrose, en hoe draagt het bij aan pijnverlichting en kraakbeenregeneratie? We zetten het voor je op een rij.

Artrose en magnesium: hoe helpt het kraakbeen gezond te houden?

Kraakbeen is een bijzonder weefsel. In optimale conditie is het gladder dan glas en heeft het nauwelijks wrijving, zelfs minder dan ijs. Dit zorgt ervoor dat kraakbeen bij de meeste mensen jarenlang probleemloos meegaat.

Gezond kraakbeen zorgt ervoor dat gewrichten soepel en zonder wrijving bewegen. Helaas neemt de kwaliteit van kraakbeen af naarmate je ouder wordt of door factoren zoals langdurige overbelasting, overgewicht, of erfelijke aanleg. Dit kan leiden tot pijn en stijfheid, wat kenmerkend is voor artrose. Hoewel kraakbeen zichzelf niet volledig kan herstellen, kan het proces van slijtage vertraagd worden. Onderzoek toont aan dat magnesium een belangrijke rol speelt in de regeneratie van kraakbeen^[2].

Hiermee is overigens niet gezegd dat mensen die voldoende magnesium binnenkrijgen, geen artrose kunnen krijgen. Maar één ding is zeker: voldoende magnesium hoort thuis in het lijstje van gezonde gewoonten die kunnen helpen om kraakbeen langer gezond te houden. Wist je trouwens dat pijn bij artrose niet in het kraakbeen zelf zit? Kraakbeen heeft geen zenuwen, dus pijn voel je in de omliggende gewrichten. Veelvoorkomende klachten bij artrose zijn bijvoorbeeld:

• Pijn, vooral bij beweging
• Stijfheid, vooral 's ochtends na het opstaan (startpijn)
• Krakende gewrichten of een schurend gevoel
• Moeite met bewegen
• Vervormingen, zoals kromme vingers
• Vochtophoping in het gewricht (hydrops)

Artrose is dus niet alleen vervelend, maar kan ook flink wat beperkingen met zich meebrengen. Gelukkig zijn er manieren om het proces te vertragen en de klachten te verlichten!

Hoe magnesium kan helpen bij de behandeling van artrose

Artrose is helaas niet te genezen. De pijn die ontstaat door slijtage van het kraakbeen in de gewrichten wordt vaak behandeld met pijnstillers en ontstekingsremmers. In ernstige gevallen kan een operatie, zoals een knie- of heupvervanging, nodig zijn. Daarnaast zijn er twee veelbelovende nieuwe behandelmethoden in ontwikkeling:

1.   Gebruik van colchicine

Colchicine is een plantenextract dat al eeuwen geleden werd gebruikt als medicijn tegen jicht. Nieuw onderzoek, onder andere van het Radboud UMC en de Maartenskliniek^[3], suggereert dat colchicine ook kan helpen bij artrose. Het zou het aantal knie- en heupvervangingen met 30% kunnen verminderen. Hoewel de eerste resultaten hoopgevend zijn, is verder onderzoek nodig voordat dit middel standaard in behandelingen wordt gebruikt.

2.   Stamceltherapie

Stamceltherapie is een behandeling waarbij lichaamseigen cellen worden ingezet om beschadigd weefsel te herstellen. In het geval van artrose hopen onderzoekers dat deze techniek kan bijdragen aan het herstellen en opnieuw aanmaken van kraakbeen. In Nederland wordt deze therapie onderzocht in universitaire centra in Nijmegen en Leiden^[4][5]. Hoewel de resultaten veelbelovend zijn, zal het nog jaren duren voordat stamceltherapie algemeen beschikbaar wordt.

Welke soort magnesium is het beste bij artrose?

Magnesium kan waardevolle ondersteuning bieden bij zowel de preventie als de behandeling van artrose. Hoewel het de aandoening niet kan genezen, kan het wel bijdragen aan pijnverlichting, ontstekingsremming en kraakbeenherstel. Voor mensen met pijnlijke gewrichten wordt vaak magnesiumchloride aanbevolen, omdat dit type magnesium gemakkelijk via de huid wordt opgenomen en direct op de pijnlijke plekken kan worden aangebracht. Neem voor extra informatie en advies over magnesium en artrose gerust contact op met de specialisten van Zechsal.

^[1] https://reumanederland.nl/nieuws/artrosecijfers-nog-erger-dan-we-denken

^[2] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20633668/

^[3] https://www.pw.nl/nieuws/2023/jichtmiddel-colchicine-veelbelovend-bij-artrose

^[4] https://artroseklinieken.nl/stamcellen-als-behandeling-bij-artrose/

^[5] https://aoj.amegroups.org/article/view/3606/4288

Magnesium is een van de meest gebruikte supplementen wereldwijd, vooral vanwege de positieve effecten op gezondheid en welzijn. Maar wist je dat je magnesium niet alleen via supplementen kunt opnemen? Er zijn verschillende manieren om magnesium effectief binnen te krijgen, zoals via de huid, longen en het spijsverteringsstelsel. Wat is de beste manier om extra magnesium binnen te krijgen? We zoeken het uit.

1.  Inademen

Het is niet verwonderlijk dat de mensheid zich massaal in de buurt van de zee heeft gevestigd. Ongetwijfeld zal het met handel en visvangst te maken hebben, maar ook de heilzame werking van de zee heeft hierbij een rol gespeeld. Het inademen van zeelucht is gezond en helpt bij allerlei astmatische en allergische klachten. Niet voor niets werden in vroeger jaren ‘stadse bleekneusjes’ massaal naar één van de vele vakantiekolonies aan zee gestuurd om aan te sterken.

Een interessant voorbeeld van magnesiumopname via de longen komt uit Duitsland en Polen, waar men in de 16e eeuw de techniek ‘graderen’ ontwikkelde om zout uit grondwater te winnen. Dit proces creëerde door de wind een omgeving met zilte lucht, vergelijkbaar met zeelucht. Deze gradeerwerken, soms meters hoog en lang, werden in de 18e en 19e eeuw een belangrijk onderdeel van kuuroorden, omdat ze de gezondheid van de bewoners bevorderen.

Ook vandaag de dag wordt de heilzame werking van ‘zoute’ lucht erkend, zoals bij halotherapie^[i] in zoutkamers^[ii], die effectief blijken te zijn bij aandoeningen als astma, bronchitis en allergieën.

2.  Opname via de huid

We schreven er al eerder over: naast inhalatie kan magnesium ook via de huid worden opgenomen. Zoutbaden, zoals die in de Dode Zee, worden al eeuwenlang gewaardeerd om hun gezondheidsvoordelen. Floaten in een magnesiumrijk zoutbad bevordert ontspanning en kan zelfs de slaapkwaliteit verbeteren.

In 1954 deed de Amerikaanse neuropsychiater John C. Lilly zijn eerste experimenten met floating. Proefpersonen werden in een geïsoleerde tank opgesloten met daarin magnesiumrijk zout water op lichaamstemperatuur. Vanwege het hoge zoutgehalte bleef men drijven. Uitkomst van deze experimenten was onder andere dat de proefpersonen al snel in een toestand van totale ontspanning kwamen en met hersenonderzoek werd aangetoond dat men razendsnel in de zogenaamde thèta-fase kwam, de fase van echte diepe slaap.Eén uur floaten kan volgens onderzoek hetzelfde effect hebben als vier uur slaap.

Deze techniek werd populair in de wellnessindustrie en magnesiumchloride werd vanwege de voordelen voor de huid vaak gekozen. Inmiddels wordt de huidopname van magnesium erkend als een natuurlijke methode om tekorten aan te vullen.

De groeiende populariteit van transdermale magnesiumopname is mede te danken aan de invloed van populairwetenschappelijke boeken, zoals die van Mark Sircus en Carolyn Dean^[iii], en de commerciële exploitatie van natuurlijke magnesiumbronnen zoals de Dode Zee, de Salt Lakes in de Verenigde Staten en de Zechsteinbron in Nederland. Magnesiumolie en -kristallen worden veel gebruikt, vooral bij klachten als stress, slaapproblemen, angst, en spierkrampen.

Voor mensen die gevoelig zijn voor orale suppletie biedt transdermale magnesiumopname een goed alternatief. Ook magnesiumgels, populair onder sporters en mensen met huid- en botklachten, winnen aan populariteit.

3.  Magnesium via de maag

Hoewel miljoenen mensen tevreden zijn over de huidopname van magnesium, is er volgens moderne wetenschap geen consensus over de effectiviteit hiervan, en vergelijkend onderzoek tussen verschillende opnamemethoden ontbreekt. Daarom nemen de meeste mensen magnesium oraal in, bijvoorbeeld via pillen of druppels, hoewel transdermaal gebruik wel in populariteit toeneemt​.^[iv]

Bij orale magnesiumsuppletie zijn er drie aandachtspunten. We bespreken ze hieronder.

1.   Zelfdiagnose

De behoefte aan extra magnesium verschilt per persoon. Sommige wetenschappers schatten deze laag in (enkele procenten)^[v], terwijl anderen beweren dat tot 60% van de bevolking baat zou hebben bij extra magnesium^[vi]. Er zijn vragenlijsten beschikbaar die een eerste indicatie kunnen geven, hoewel deze vaak door supplementverkopers worden aangeboden. Zelfdiagnose blijft echter de beste manier om te bepalen of je baat hebt bij extra magnesium.

2.   Druppels in plaats van pillen

Magnesium drops bieden een nauwkeurige, persoonlijke dosering en verbeteren de biologische beschikbaarheid, waardoor het lichaam magnesium efficiënter opneemt.

3.   Gecombineerd gebruik

Sommige gebruikers hebben baat bij een combinatie van orale en transdermale magnesiumsuppletie.

Kun je teveel magnesium binnenkrijgen?

Magnesiumpillen bevatten vaak veel meer dan de Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid (ADH), die per land verschilt en is gebaseerd op de gemiddelde behoefte. Hoewel een teveel aan magnesium meestal veilig is omdat het overschot wordt uitgescheiden, is het niet nodig om veel meer dan de ADH te nemen. Magnesium druppels bieden hier een handig alternatief met enkele belangrijke voordelen:

• Persoonlijke dosering: met druppels kun je de hoeveelheid precies afstemmen op jouw behoefte.
• Effectievere opname door het lichaam: door kleine beetjes te nemen heb je een hoger gebruik door het lichaam en wordt er minder geloosd via urine, ontlasting of zweet.
• Kostenbesparend: door de efficiëntere opname heb je minder nodig, wat druppels vaak voordeliger maakt dan pillen. Mooi meegenomen!

Magnesium via verschillende kanalen

Tot slot een pleidooi voor gecombineerd gebruik. Hoewel wetenschappelijk bewijs beperkt is, blijkt in de praktijk dat mensen die magnesium zowel via de maag als via de huid en via de longen opnemen, vaak extra voordelen ervaren. Dit kan komen doordat de opname- en transportprocessen in het lichaam per methode verschillen. Zo zijn de biologische voorwaarden voor opname via de maag anders dan die via de longen of huid.

Een effectieve aanpak kan bestaan uit dagelijkse suppletie met magnesiumdrops, poeders of pillen, gecombineerd met af en toe een voetenbad, wat magnesiumolie op de huid voor het slapen, en natuurlijk een wandeling langs het strand. Heb je vragen over magnesium? Onze specialisten adviseren je graag over de verschillende manieren om magnesium tot je te nemen.

^[i] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4391365/

^[ii] https://link.springer.com/article/10.1007/s10653-021-00832-2

^[iii] Bekendste werk van Mark Sircus is ‘Transdermal Magnesium Therapy’, Van Carolyn Dean is ‘The magnesium miracle’ het meest bekend. Ze zijn beiden met filmpjes ook actief op YouTube.

^[iv] https://www.vantagemarketresearch.com/industry-report/magnesium-supplements-market-0439

^[v] https://www.radboudumc.nl/nieuws/2023/vijf-vragen-over-magnesium-aan-jeroen-de-baaij#:~:text=De%20aanbevolen%20dagelijkse%20hoeveelheid%20voor,medicijnen%20slikken%2C%20zoals%20sterke%20maagzuurremmers.

^[vi] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7761127/

Lees hier alles over diabetes en de rol van magnesium.

Lees hier alles over magnesium bij hielspoort en andere voetklachten.

Wat doet magnesium voor ons zenuwstelsel? Je leest het in deze blog.

Wat is de rol van magnesium bij stemmingswisselingen? Zechsal zocht het uit!

Magnesium bij ADHD. Werkt het? Lees er snel meer over!

Magnesium bij burn out? Werkt het? Je leest het in dit blog.

Magnesium bij menstruatieklachten, wat is het effect? Je leest het in dit blog!